Hạ cái tôi xuống hay vượt qua cái tôi cao ngạo, là một nghệ thuật tập trung vào những giá trị tốt đẹp bên trong, để tạo ra một cuộc sống hạnh phúc và bình an thật sự.
Nếu có một điều gì đó ngăn cản con người phát huy hết khả năng tiềm ẩn của mình, không gì khác đó chính là cái tôi cao ngạo.
Bạn có đồng ý với mình rằng…
Chính cái tôi cao ngạo làm cho mối quan hệ của chúng ta xa cách nhau, cũng do cái tôi cao ngạo mà biến một người dễ gần thành một người khó chịu, cái tôi cao ngạo cũng là nguyên nhân làm cho bản thân trở nên khô cứng. Không chỉ vậy, cái tôi còn có thể làm hỏng cả tổ chức và thậm chí là quốc gia.
Cái tôi cao ngạo là kẻ thù hung tợn nhất của loài người.Kinh Veda ❞
Khi cái tôi quá lớn
Chuyện gì sẽ xảy ra, nếu một con cá vàng quá tự cao với khả năng bơi lội, và mong muốn bơi vào đại dương. Chắc là vừa mới ra cửa sông thì chú cá này đã phải chui vào miệng của con các khác rồi.
Nếu một con khỉ quá tự cao, tự đại về khả năng thần thông, xem ai chẳng ra gì, thì một ngày nào đó, cậu ta sẽ được Phật Tổ tặng cho cái núi ngũ hành sơn để ở qua đêm trong suốt 5.000 năm.
Một điều rõ như ban ngày, cái tôi cao ngạo không chỉ làm ảnh hưởng đến các mối quan hệ xung quanh, gây tổn thương cho người khác, cái tôi cao ngạo cũng là gốc rễ dẫn đến những tổn thương bên trong và mất mát bên ngoài trong cuộc đời của chúng ta.
Bạn có thích kết giao với một người có cái tôi quá lớn không, một người mà lúc nào cũng bảo rằng họ giỏi hơn bạn rất nhiều, họ có nhiều kỹ năng hơn bạn. Nếu trong công ty, bạn được quản lý bởi một người sếp như vậy, thì bạn sẽ cảm thấy thế nào. Nếu người sếp này là C.E.O của công ty, bạn nghĩ công ty này tồn tại và duy trì được trong bao lâu.
Chắc mình không thể ở trong công ty này được một tháng, chưa kịp nhận lương thì mình đã bỏ chạy rồi. Bởi trong một môi trường làm việc như vậy thì mình cũng không thể học hỏi được gì nhiều cho sự phát triển của bản thân.
Cái tôi là gì
Cái tôi cao ngạo là kẻ thù lớn nhất của con người. Nó khiến con người có những hành vi sai trái với đồng loại. Cái tôi khiến ta lãng phí hầu như cả đời vào việc làm sai đối với ai đó hay với điều gì đó.Don Juan ❞
Soi người rồi, thì cũng phải soi lại bản thân. Hãy tự hỏi: “Liệu tôi cũng có đang cao ngạo vào lúc này không?”
Nếu câu trả lời là KHÔNG ngay lập tức, 99.99% cho thấy bạn cũng đang cao ngạo rồi đấy. Chuyện này không của riêng ai cả, 99.99% con người trên thế giới này đều có cái tôi cao ngạo ở một mức độ nào đó. Mình có và bạn cũng có.
Cái tôi cá nhân như vậy có quá đáng sợ không…?
Không bạn nhé, bản thân mình đã dành hơn tám năm để thực hành thiền định loại bỏ cái tôi, nói như thế để bạn biết rằng, buông bỏ cái tôi là một hành trình dài, cần phải có thời gian, sự chú ý và nỗ lực.
Còn 0.1% thì sao, phải chăng họ là những người không có cái tôi cao ngạo.
Cách để giảm bớt cái tôi
Những người thực hành buông bỏ cái tôi, thông thường là những người đi theo con đường tâm linh. Mình nghĩ đây là cách duy nhất để có thể chuyển hóa cái tôi trọn vẹn nhất. Nếu không đi học đạo lý, triết lý cuộc sống, thiền định, mình không nghĩ ra cách nào khác để vượt qua cái tôi.
Cái tôi là điều rất tinh tế, nó không được loại bỏ nếu chúng ta không thể nhận biết nó. Phương pháp để nhận biết chính là chuyến hành trình hướng nội, hành trình đi vào bên trong, hành trình tìm kiếm sự tĩnh lặng, dành không gian suy xét để thấu hiểu bản thân mình nhiều hơn.
Làm cách nào mà bạn có thể thấu hiểu được bản thân, khi bạn lúc nào cũng sống trong sự bận rộn, hối hả, không có thời gian ăn uống, làm không kịp thở đây.
Làm thế nào bạn có thể nhìn sâu vào bên trong nội tâm mình, khi rãnh rỗi là bạn dành thời gian để đi bar, đi karaoke, đi vũ trường, mà không chịu đầu tư cho không gian nội tâm của bản thân mình đây.
Thực hành thiền định
Thiền định và rèn luyện, học tập đạo lý, triết lý cuộc sống, chính là con đường thấu hiểu bản thân đơn giản, dễ dàng và dễ chịu nhất. Nếu không đi trên con đường này, bạn sẽ mãi vất vả và tổn thương bởi cái tôi quá lớn của mình.
Rèn luyện thời gian đủ lâu, một ngày nọ, bạn quay mặt nhìn lại thì thấy mình đã trở thành một người khiêm tốn hơn rất rất nhiều so với quá khứ. Kết quả này là một thành công không hề nhẹ đâu bạn nhé.
Thiền định chắc chắn là phương pháp hiệu quả nhất để giúp bạn loại bỏ hay hạ cái tôi xuống. Nhưng thiền định thì cũng cần thời gian dài để thực hành để có kết quả mong muốn.
Có cách đơn giản hơn, và đương nhiên không hiệu quả và mạnh mẽ bằng thiền định, nhưng nó sẽ hữu ích khi bạn chưa được tham dự khóa thiền nào để luyện tập. Đó là…
Học cách quý trọng, yêu thương và đánh giá cao bản thân.
Biết yêu thương bản thân còn là việc bạn biết cách quản lý chỉ số cảm xúc (EQ). Có lẽ bạn cũng biết, EQ mới là chìa khóa quyết định sự thành công viên mãn của bạn trong cuộc sống, chứ không phải IQ.
IQ sẽ giúp bạn có được một bảng điểm đẹp, một tấm bằng đại học loại giỏi, IQ cũng sẽ giúp bạn có được vị trí cao trong công việc, nhưng EQ mới giữ vai trò chủ đạo giúp bạn giữ được vị trí đó và giúp bạn tiếp tục thăng tiến về sau.
Nếu một người sếp cực kỳ thông minh nhưng không thấu tình đạt lí, không thể giao tiếp tốt với nhân viên, tình trạng cảm xúc sáng nắng – chiều mưa – tối giông bão, thử hỏi có ai mà chịu cho thấu được cơ chứ. Một nhà quản lý như vậy chắc chắn không thể tồn tại lâu trên vai trò của mình. Trừ khi là “Công ty trách nhiệm hữu hạn một mình tui”.


Cái tôi càng nhỏ, bạn càng khôn ngoan
Một khi bạn buông bỏ được cái tôi, bạn sẽ không cảm thấy mình bị đe dọa bởi người khác hay hoàn cảnh nữa, bạn cũng không còn tìm cách chứng minh bản thân, bạn sẽ đối xử với người khác rất nhẹ nhàng và linh hoạt.
Một người như vậy sẽ vô cùng tốt bụng, hòa phóng, đáng yêu, ai ai cũng sẽ thích ở gần. Do họ biết rõ bản thân mình là ai nên họ không sợ bị thay đổi, không ngại đối diện với những thử thách trong cuộc sống.
Ngược lại, sẽ trở nên rất nguy hiểm nếu chúng ta không nhận ra và tự cho bản thân mình không hề có cái tôi, dù biểu hiện của cái tôi được nhìn thấy rõ nhưng ban ngày trong hành vi chúng ta. Ở tư thế này, chúng ta sẽ không có khả năng tự chịu trách nhiệm cho cuộc đời của mình, không có nội lực để đối mặt với những thách thức trong cuộc sống.
Biểu hiện dễ thấy nhất, mỗi khi gặp chuyện bất như ý, chúng ta thường hay trỏ tay trách cứ người khác: “Lỗi này là do bạn”, “Tôi không có gì sai cả, chỉ có bạn là sai mà thôi”, “Tôi giỏi như thế này mà không được để bạt thăng tiến ư”…
Đây là những câu nói quen thuộc đối với người bị cái tôi chi phối mà không nhận ra, họ liên tục bị thách thức, liên tục chao đảo, bất an, sợ hãi và còn gây ra những tổn hại cho người khác nữa.


Mình biết có một người rất giỏi, nhưng khổ thay, anh ấy cứ luôn sợ những người khác giỏi hơn mình, anh ấy lúc nào cũng dò xét công việc của những đồng nghiệp xung quanh. Khi thấy người khác làm không tốt bằng mình, anh ấy mừng thầm trong bụng, nhưng khi thấy người khác làm tốt, anh lại lo lắng và cảm thấy mình bị đe dọa.
Bởi vì cố tìm cách kiểm soát và duy trì mọi thứ không thể kiểm soát, anh trở nên thật căng thẳng, đau buồn và khổ sở biết bao. Anh đã để cho cái tôi quá lớn của ganh tị, của so sánh, của sợ hãi chiếm lĩnh hoàn toàn tâm trí mình, anh lúc nào cũng sống trong cảm xúc của tiêu cực và giận dữ, đôi lúc là biểu hiện ra ngoài, đôi lúc là ngấm ngầm như có ngọn lửa thiêu đốt bên trong, một cuộc sống như vậy quả thật là mệt mỏi và áp lực biết bao.
Khi nhận diện được cái tôi giả của: vai trò, địa vị, chức vụ, sở hữu, của cải… chúng ta sẽ cảm nhận về cái Tôi thật rất rõ ràng, và chúng ta sẽ cảm thấy ổn định và vững vàng hơn rất nhiều.
Để đánh giá độ lớn của cái tôi cao ngạo, mình tặng bạn một bài tập trắc nghiệm bao gồm 10 câu hỏi. Nhằm tránh bài viết này không quá dài và lan man. Bạn hãy để lại comment phía dưới, mình sẽ gửi tài liệu trắc nghiệm để bạn test nhé.
Thuốc giải độc cho cái tôi cao ngạo là sự khiêm tốn.Anthony Strano ❞
10 Lời khuyên giúp buông bỏ cái tôi xuống
- Thực hành thiền định mỗi ngày hoặc 1 tháng vài lần.
- Sống biết buông xả, học cách xả bỏ những điều bất như ý trong cuộc sống.
- Học cách chấp nhận người khác và yêu thương bản thân mình.
- Dành thời gian đọc sách của các tác giả lớn trong lĩnh vực tâm thức, chữa lành tâm hồn để giúp rút ngắn hành trình thấu hiểu bản thân.
- Học cách quản lý cảm xúc.
- Tham gia vào các công việc thiện nguyện, bạn sẽ được giao cho những công việc “trời ơi, đất hỡi”. Những câu việc này sẽ giúp bản trưởng thành hơn về mặt tâm hồn rất nhiều.
- Học cách cho đi nhiều hơn là nhận lại.
- Biết cách chấp nhận sự không hoàn hảo của bản thân, mỗi người đều có điểm yếu và điểm mạnh riêng, chỉ cần bạn chấp nhận điều này, bạn sẽ được giải phóng khỏi rất nhiều nổi sợ của so sánh và ganh tị.
- Nếu có thể, hãy chia sẻ những hiểu biết trong lĩnh vực của bạn trên mạng xã hội, khi chia sẻ, bạn sẽ nhận được sự đóng góp và bình luận khen chê của người khác. Lúc này, bạn sẽ nhìn thấy rõ được cái tôi lớn của mình để dần loại bỏ nó.
- Để lại comment để nhận được bài test 10 câu hỏi giúp bạn đánh giá “độ lớn” cái tôi của mình.
Lời khuyên quan trọng nhất là bạn hãy làm ngay những gì có thể để giúp bản thân vượt qua cái tôi của sợ hãi, bất an, âu lo. Theo thời gian, chất lượng cuộc sống của bạn sẽ dần được cải thiện.
Nhớ nhé, buông bỏ cái tôi là một câu chuyện dài, nó cần thời gian, bạn hãy kiên trì thực tập thường xuyên. Rồi một ngày, kết quả mỹ mãn sẽ xuất hiện trong cuộc đời bạn.
Nếu thấy quá khó vào thời gian đầu chuyển hóa, đừng ngần ngại tìm cho mình một môi trường để nhận sự hỗ trợ, nâng đỡ. Bạn hãy tìm đến các trung tâm thiền gần nơi bạn sống.
Nếu đang sinh sống và làm việc tại Tp.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng, bạn hãy tìm đến Trung tâm Inner Space. Các hoạt động tại đây đều miễn phí 100% và họ luôn sẵn sàng chào đón bạn đến tham gia sinh hoạt.
Hãy bắt đầu ngay từ hôm nay, bởi vì tương lai là kết quả của hiện tại.
Leave a Reply