Nội dung sách của Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Harvard là những bài giảng của Ngài tại Giảng đường Emerson trong khuôn viên Đại học Harvard, Hoa Kỳ vào năm 1981. Buổi giảng do Viện nghiên cứu Phật học Hoa Kỳ (ARIS) và Trung tâm nghiên cứu các Tôn giáo của Thế giới bảo trợ.

Sách của Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Harvard hoàn toàn phù hợp cho những bạn muốn có cái nhìn rõ hơn về chính mình, về con người, về cuộc đời, và về hạnh phúc chân thật dưới góc nhìn của Phật học. Nhưng nếu không phải là người học Phật hoặc thực hành các giáo lý của Phật thì sao?
Nội dung và cách trình bày sách của Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Harvard có đôi chỗ đòi hỏi bạn phải có sự hiểu biết về những khái niệm của Phật học, nhưng trong sách cũng có những kiến giải và ví dụ dễ hiểu để những người không theo giáo lý Phật vẫn có thể tiếp cận và tìm hiểu được.
Nhưng nếu bạn ở trong vai trò nghiên cứu và muốn nắm bắt sâu sắc hơn những hiểu biết từ lời dạy của Đức Đạt Lai Lạt Ma, thì đây là một cuốn sách hoàn toàn phù hợp với bạn.
Cuốn sách này đã gây cho mình sự tò mò bởi sự tương quan giữa Phật giáo và Khoa học, mình luôn tự hỏi làm sao một người thực hành Phật giáo lại có thể ngồi trò chuyện cùng với các nhà khoa học được nhỉ?
Làm thế nào mà đạt được sự dung hòa giữa duy tâm và duy vật. Đây là động cơ thúc đẩy mình tìm mua và trải nghiệm cuốn sách này.


Thông Tin | Chi Tiết |
---|---|
Tên sách | Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Harvard |
Công ty phát hành | Thái Hà Book |
Tác giả | Tenzin Gyatso Jeffrey Hopkins |
Người dịch | Trần Tuấn Mẫn |
Loại bìa | Bìa mềm |
Nhà xuất bản | NXB Phương Đông |
Năm xuất bản | 2010 |
Kích thước | 14,5 x 20,5 cm |
Trọng lượng (gr) | 360 gram |
Số trang | 304 |
Sách của Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Harvard có gì
Toàn bộ bài thuyết giảng trong sách là nói về con đường của Phật giáo để đưa đến hòa bình cho nhân loại. Các buổi thuyết giảng của Ngài được diễn ra khoảng hai giờ đồng hồ, trong suốt năm ngày vào các buổi sáng và buổi chiều.
Sau ngày đầu tiên bài giảng của Đức Đạt Lai Lạt Ma vào sáng thứ Hai, Ngài đã dành thời gian trả lời những câu hỏi vào lúc mở đầu của các lần giảng tiếp theo. Trong đó có những câu trả lời của Ngài mang tính liên hệ – tương quan giữa khoa học và tôn giáo.
Sách của Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Harvard còn cung cấp những thông tin kỹ thuật một cách tổng quan của Phật giáo về thân phận con người, đồng thời Ngài cũng đã trao truyền những lời khuyên đầy cảm hứng về tình yêu và lòng từ bi.
Thuyết giảng của Ngài cũng đã nêu bật lên được:
- Ý nghĩa của sự việc là một con người trong hệ thống vô ngã.
- Nhị nguyên và bất nhị.
- Khác nhau giữa sự ràng buộc gây đau khổ và không gây đau khổ.
- Vị trí của phụ nữ trong Phật giáo.
- Mâu thuẫn giữa sự tiến hóa và học thuyết từ bỏ của Phật giáo.
- Làm sao để thực hiện tu tập hàng ngày mà không bị ràng buộc vào tu tập.
- Cân bằng hoạt động vị tha với sự phát triển nội tại.
- Bằng sự đau xót của chính mình, Ngài đã nói về sự hành xử của những kẻ thù địch và yêu cầu cấp bách về lòng từ bi, sự nhẫn nại và bao dung.


Do mình không phải là người học Phật, nên bài viết này sẽ thiên về việc phân tích và áp dụng những đúc kết mang tính thực tiễn để giúp mình vận hành cách tư duy đúng đắn hơn.
Vì thế cuốn sách này đối với mình cũng mang mục đích phát triển bản thân theo chiều sâu.
Hãy là thầy của chính mình
Trong tiểu mục Quy y trang 19 sách của Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Harvard, Ngài Lạt Ma đã trích lại lời dạy của Đức Phật như sau: “Ta dạy con đường giải thoát. Giải thoát là tùy thuộc vào các người.” Cũng trong khía cạnh này, Đức Phật dạy: “Các người là vị thầy của chính mình.”
Chúng ta khoan hãy bàn luận về vấn đề giải thoát, chúng ta hãy bàn luận về vấn đề phát triển bản thân đi nha. Bất cứ người thầy nào cũng có thể dạy bạn một điều gì đó, bạn có thể đi tầm sư học đạo ở rất nhiều nơi, cả những việc học mang tính chuyên môn hay những việc học kỹ năng, việc dạy và học luôn là hai con đường song hành nhau.
Chúng ta không thể trông chờ vào một lớp học hoàn hỏa, không thể trông chờ vào một người thầy hoàn hảo, mà chúng ta phải biết làm người thầy của chính mình.
Khi chúng ta dịch chuyển cách suy nghĩ của bản thân, chúng ta sẽ tìm ra được một hướng đi mới tốt hơn, đúng không?
Nếu chúng ta là vị thầy của chính mình, thì bất cứ điều gì chúng ta học được, chúng ta sẽ học cách áp dụng nó vào trong công việc và cuộc sống. Sau đó, chúng ta hãy tự phân tích và điều chỉnh những gì mình đã học để phù hợp hơn cho hoàn cảnh của bản thân.
Phật – Pháp – Tăng
Cũng từ trang 19 đến trang 23, nội dung của sách đã mổ xẻ ba khái niệm mà chúng ta cũng thường hay nghe: Phật – Pháp – Tăng, đây là ba báu vật để cộng đồng Phật tử tâm linh nương tựa vào nhau. Nhưng nếu là những người không học Phật thì chúng ta dùng ba báu vật này như thế nào?
Phật ở đây có thể hiểu là những vị Trí Giả, những vị thầy trong cuộc đời của mình. Ai ai sống trên đời này đều cần có ít nhất một hoặc nhiều vị thầy, cả thầy tâm linh lẫn người thầy cuộc sống.
Pháp ở đây là giáo pháp, nhưng nếu hiểu theo nghĩa đời sống hơn, giáo pháp chính là những nội dung mà bạn tiếp thu mỗi ngày: tin tức, tạp chí, facebook, youtube, tiktok… và những cuốn sách hay, những cuốn sách giúp bạn thay đổi tư duy, thay đổi cuộc đời. Sách của Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Harvard là một trong những cuốn sách như thế, website thanhtochu.com cũng là một ví dụ như thế… ahihi…
Tuy cuốn sách dùng nhiều thuật ngữ của Phật giáo mang tính chuyên khảo, nhưng nếu để ý kỹ, bạn đọc sẽ nhận thấy, trong bài thuyết giảng có những nội dung mang tính cốt lõi và thực tiễn, chúng ta có thể ngây lập tức mang vào ứng dụng cho cuộc sống.
Vậy còn Tăng, được hiểu là cộng đồng tâm linh. Chẳng đâu xa đó chính là cộng đồng nơi giúp chúng ta phát huy được sở trường và thế mạnh của bản thân. Cộng đồng này có thể là những nhóm bạn tốt cùng sở thích tốt, những nhóm bạn nhậu nhẹt chắc chắn là không được liệt kê vào đây rồi đúng không… ahihi…
Vậy thì Phật – Pháp – Tăng theo ý nghĩa bản chất chính là chúng ta dù đi đâu, làm việc gì đi chăng nữa, thì chúng ta cũng cần một hay nhiều nhóm cộng đồng tốt để cùng phát triển. Trong đó phải có những người thầy tốt và cả những cuốn sách hay, những cuốn sách tinh hoa.
Đức Phật dạy về tư duy phân tích
Đọc đến trang thứ 29 thì thật sự khiến cho mình rất phấn khích và tâm đắc. Trong sách của Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Harvard ghi:
Đức Phật đã dạy:
Giống như [phân tích] vàng bằng cách nung nóng
Cắt và chà xát nó
Các Tỳ-kheo, người học phải chấp nhận lời cả ta
Không phải vì kính trọng [Ta]
Mà do phân tích kỹ càng.
Thế thì, sự phân tích được thực hiên như thế nào? Vấn đề này, Đức Phật nêu nguyên tắc của bốn niềm tin:
- Đừng tin vào con người, hãy tin vào giáo lý.
- Về giáo lý, đừng tin vào ngôn từ, hãy tin vào ý nghĩa.
- Về ý nghĩa, đừng tin vào ý nghĩa diễn dịch, hãy tin vào ý nghĩa xác định.
- Về ý nghĩa xác định, đừng tin vào ý thức [tầm thường], hãy tin vào trí tuệ tối thượng.
Không đâu xa, đây chính là nền tảng của Tư duy phản biện mà Đức Phật đã dạy từ hơn 2500 năm trước. Trong xã hội này nay, niềm tin được xem như là một thứ đồ xa xỉ hoặc theo chiều đối nghịch, nó lại là một thứ mà chẳng đáng giá đồng xu.
Bằng chứng là niềm tin của chúng ta rất dễ bị lôi kéo bởi dư luận, chỉ cần một tin tức giả mà được nhiều người share và comment thì ngây lập tức chúng ta chấp nhận nó và biến nó thành sự thật.
Khoa học đi chung với tâm linh
Trong tiểu mục mang tên Cần phải xem xét kỹ càng tại trang 34, sách của Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Harvard đã mang đến một góc nhìn đầy đủ về sự hiểu biết giữa khoa học và tâm linh.
Lời trong sách: “Tôi tin rằng sự nghiện cứu và phát triển khoa học cần được thực hiện chung với sự nghiên cứu và phát triển thiền định vì cả hai đều liên quan đên những đối tượng tương tự. Một bên tiến hành bằng thí nghiêm nhờ vào các thiết bị, bên kia thì tiến hành bằng kinh nghiệm tự nội (tự thí nghiệm trong tâm trí) và thiền định.“
Ngài nói rằng cần có sự phân biệt rõ ràng giữa những gì khoa học không tìm thấy và những gì khoa học tìm thấy là không hiện hữu (không có).
Ngài cũng đã trình bày rất rõ về quan điểm của mình: “Những gì khoa học tìm thấy là không hiện hữu thì một Phật tử cần phải chấp nhận là không hiện hữu, nhưng những gì khoa học không chịu tìm kiếm lại là một vấn đề hoàn toàn khác.”
Cá nhân mình rất đồng thuận về quan điểm này trong sách của Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Harvard. Một thật tế rằng, đôi khi những học tập và nghiên cứu tâm linh thường bỏ qua những lập luận của khoa học.
Từ quan điểm lập luận này, Ngài đã giúp chúng ta phân biệt rõ đâu là những gì mà khoa học không tìm thấy và đâu là những gì mà khoa học tìm thấy là không hiện hữu.
Ví dụ: trên cung trăng có chú cuội và chị hằng, nằm sâu trong những đám mây thì có thần tiên tỉ tỉ… đây là những khía cạnh mà khoa học tìm thấy là không hiện hữu, thì chúng ta phải chấp nhận nó tuyệt đối.
Vẫn còn nhiều sự việc bí ẩn mà các giác quan của con người không thể tiếp cận được. Nhưng khoa học cũng không thể bảo rằng, không có gì cả ngoài những gì chúng ta nhận thức được bằng năm giác quan. Có nhiều sự vật mà giờ đây chúng ta không hiểu thì sẽ được hiểu trong tương lai.
Khoa học cũng cần phải hiểu rằng, những sự vật không hình dáng, tướng trạng và không màu sắc thuộc một loại hiện tượng không thể hiểu được bằng cách nghiên cứu của các hiện tượng bên ngoài – Đối tượng nghiên của chính của khoa học.


Nguồn gốc của khổ đau
Khổ đau không phải luôn luôn được tạo ra; nhưng được tạo ra ở một nơi nào, vào một lúc nào và chấm dứt vào một lúc nào, tại một thời điểm nào.
Như vậy thì khổ đau là có nguyên nhân, không phải tự nhiên mà sinh ra khổ đau. Khi hiểu được khổ đau là có nguyên nhân thì chúng ta sẽ đi triệt khổ đau bằng cách triệt tiêu nguyên nhân của nó.
Động cơ xấu tạo ra các vấn đề, khổ sở và đau đớn, trong khi động cơ tốt tạo ra hạnh phúc và bình an – những điều tốt đẹp.sách của Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Harvard ❞
Khi trong mình có cảm giác nóng giận, nói và thực hiện những hành động nóng giận, thông qua đó thì bầu không khí cũng trở nên căng thẳng. Ngay lập tức, chúng ta có thể cảm thấy hậu quả của những hành động đó.
Chính giận dữ đang mang đến cho tôi và những người khác trải nghiệm đau khổ. Điều này được ngài giải thích là luật của Nghiệp – Động cơ, hành động và kết quả.
Trong đó, phần tiểu mục nghiệp ở trang 84, ngài đã chia rõ về hai loại hành động là: hành động thiện và hành động bất thiện. Giữa động cơ và hành động thì ngài đã chia sẻ rằng hành động không quan trọng bằng động cơ của hành động.
Nghĩa là nếu có động cơ tốt, thì hành động được thể hiện ra sẽ tốt, cách thể hiện có thể là không tốt nhưng bởi vì được thực hiện dưới động cơ tốt nên vẫn nhận lấy kết quả tốt.
Ví dụ: Ý định của bạn muốn cứu một ai đó rất tiêu cực, lúc này bạn phải dùng lời lẽ hơi đe dọa để họ thức tỉnh tiêu cực bên trong, thế là quả trái của hành động là tốt.


Hãy đối mặt với vấn đề
Tại trang thứ 140: “Tốt hơn, nên đối mặt với chút bi thương này trong đời người vì chúng ta được trang bị tốt hơn, là con người để đối mặt với các vấn đề”
Cũng có ít khi nghĩ rằng: “Mong sao khổ đau giờ đây tôi đang trải qua, vận hành như là sự thể hiện của nhiều nghiệp xấu mà tôi đã tích tập trong quá khứ”
Hai lời khuyên này đã giúp chúng ta có cái nhìn khác hơn về những vấn đề mà chúng ta gặp phải trong cuộc đời, thông thường thì chúng ta chỉ muốn gặp những điều thuận lợi, khi có khó khăn thì chúng ta dễ trùng bước và than trời trách phận.
Thế giới chúng ta đang sống ngày hôm nay là thế giới của những vấn đề phức tạp, ai có khả năng giải quyết càng nhiều vấn đề thì người đó càng được đánh giá cao. Chỉ có trải qua những thách thức thì con người mới trở nên trưởng thành và chín chắn hơn.
Không ai trưởng thành trong nhung lụa cả, chỉ qua khó khăn và bi thương thì chúng ta mới hiểu hơn về chính mình và về cuộc sống này. Vì thế đừng ngại khó khăn, nó là vũ khí giúp chúng ta trở nên trưởng thành và sâu sắc hơn, chúng ta nên có một thái độ sống sẵn sàng đối mắt với khó khăn.


Kết luận
Cuối cùng thì Ngài hướng dẫn chúng ta trong sách của Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Harvard, dù làm hay học hay theo một giáo lý nào đó, thì hãy thực hành một cách chân thành đến mức tối đa. Bởi vì nếu mọi thứ chúng ta học mà chỉ nằm trong sách thì nó chẳng có tí giá trị nào cả.
Nhưng khi những lý thuyết này được thâm nhập và được thực hành, bạn mới có thể thực sự cảm nhận ý nghĩa của nó. Khi chúng ta thực hành, suy nghĩ, suy nghĩ, suy nghĩ và suy nghĩ thì những điều này sẽ ảnh hưởng đến quan điểm của chúng ta về các vấn đề trong cuộc sống, về cả hạnh phúc lẫn khổ đau.
Cuối trang sách của Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Harvard thì ngài đã gửi gắm cho chúng ta thông điệp về lòng vị tha. Ngài nói: “Lòng vị tha là thiết yếu đối với con người, không chỉ là tín đồ, nó thích hợp với mọi người.”
Cho nên, ngài khuyên chúng ta hãy thực hành điều này.
Cuối cùng thì nếu bạn đang cần tìm một cuốn sách chuyên khảo, bây giờ chính là đến lượt bạn rồi đấy.


Thông Tin | Chi Tiết |
---|---|
Tên sách | Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Harvard |
Công ty phát hành | Thái Hà Book |
Tác giả | Tenzin Gyatso Jeffrey Hopkins |
Người dịch | Trần Tuấn Mẫn |
Loại bìa | Bìa mềm |
Nhà xuất bản | NXB Phương Đông |
Năm xuất bản | 2010 |
Kích thước | 14,5 x 20,5 cm |
Trọng lượng (gr) | 360 gram |
Số trang | 304 |
Leave a Reply